پشووی فەرمی لە ئایسلەند
- ڕۆژی ساڵی نوێ (01.01.)
- پێنج شەممەی گەورە
- هەينى باش
- یەکشەممەی جەژنی گاور
- دووشەممەی جەژنی گاور
- جەژنی بەرزبوونەوەی عیسا بۆ ئاسمان (40 ڕۆژ پاش جەژنی گاور)
- ويتسونداى (50 ڕۆژ پاش جەژنی گاور)
- دووشەممەی سپی
- يەكەم ڕۆژى هاوين (سێيەم پێنج شەممە لە مانگی نيسان)
- ڕۆژی کرێکار (01.05)
- ڕۆژی نیشتمانی ئایسلەند(17.06)
- ڕۆژی بازرگان (یەکە ڕۆژی مانگی ئاب)
- شەوی جەژنى لەدايكبوونى مەسيح (کریسمەس) (24. 12)ی نیوەڕۆ
- ڕۆژی جەژنى لەدايكبوونى مەسيح (کریسمەس) (25.12)
- ڕۆژی بۆکسبازی (26. 12.)
- ڕۆژی نەورۆز (12/31)ی نيوەڕۆ
ڕۆژەکانی تری پشوودان:
- بە ژمارەیەکی زۆر لە دانیشتوانی نوێ لە ئایسلەند – کە لە سەرانسەری جیهانن – پشووی زیاتر بە کەلتووری ئاسلەندی دەناسرێت.
- ئەگەرچی وەها ڕۆژهایەک بەشێوەی ئۆتۆماتیکی پشووی فەرمی نیین.
- ئەوە سروشتيە بۆ داواكارى (پێشووتر) بکرێت بۆ مەرەخەسی لە شوێنی ئیشکردن یان قوتابخانە لە ڕۆژانی پشوودانی گرنگدا. تێبینی بکە کە وەها مەرەخەسێک لە پشووی هاوینان بەبێ پارەدان دەبێت و کەم دەکرێتەوە.
باشتر وایە بۆ هەموو ڕۆژانی پشووی فەرمی لە ئایسلەند لەسەر تەلەفۆن بیرهێنانەوە ڕێک بخەیت – بۆ ئەوەیکە منداڵەکانتان بە ڕێکەوت نەچنەوە بۆ قوتابخانە یان خۆت نەچیتە شوێنی ئیشکردنت!
ڕۆژەتایبەت و گرنگەکانی تر
- ڕۆژى لەدايكبوون هەموو گەورەکان ڕۆژی لەدایکبوونیان جەژن ناگرن، ئەگەرچی هەموویان لەدایکبوونی مەزن جەژن دەگرن. نەریتە کە ڕۆژی لەدایکبوونی منداڵەکان بە بەڕێوەبردنی میوانێک بۆ خێزان و/یان هاوڕێیەکان جەژن بگیرترێت.
- ئاهەنگی ناولێنان. زۆر یەک لە خەڵک ناوی منداڵەکانیان لە کەنیسە یان لەماڵەوە لەلایەن قەشەیەک دەنێن. هەروەها ئاهەنگی ناولێنان بۆ مندالەکان باوە بەبێ هیچ واتایەکی ئایینی. بەر لە گەیشتنی منداڵ بە 6 مانگی، ناوی منداڵەکە داسەپاوە و ناوەکە دەبێ بە بەڕێوەبەرایەتی تۆماری ئایسلەند ڕابگەیەندرێت. www.thjodskra.is
- دین وەرگرتن . منداڵەکان دەتوانن لە چواردەساڵی دینیان پێبدرێت . ئەم پشتڕاستکردنەوە حەزی ئەوان دەردەخات بۆ ئەندامبوون لە کەنیسەی نیشتمانی ئایسلەند. دین وەرگتنی مەدەنیش هەیە کە هیچ پەیوەنییەکی بە ئایین نییە. www.sidmennt.is
- هەرزەکارەکان لە شوێنێک کە سەبارەت بە ئایین و بەها ئەخلاقییەکان فێر دەبن و لەسەر لایەنەکانی ژیان گفتوگۆ دەکەن، ڕاهێنانی دین وەرگرتنەکە تێدەپەڕینن.
- ئاهەنگ و مەراسیمی دین وەرگرتن بەڕێوە دەچێت و هەرزەکارەکان بەگشتی لەلایەن خێزان و هاوڕییەکانیان دیاری پارە وەردەگرن.
- دین وەرگرتن ، چ لە کەنیسە و چ لە ئاهەنگێکی مەدەنی. لە ئایسلەند بەزۆری نییە.
ڕۆژە گرنگەکانی تر - بەردەوامە
- ئاهەنگى ژن هێنان. زۆر جووتی هەر ساڵە لە ئایسلەند هاوسەرگیری دەکەن. تۆ دەتوانی لە کەنیسە، لەگەڵ ڕێکخراوەیەکی ئایینی تر یان لە نووسینگەی دەسەڵاتی ناوچە هاوسەرگیری بکەیت.
- جووتەکانی هاوڕەگەزباز دەتوانن لە ئايسلەند هاوسەرگيرى بكەن و ئەم هاوسەرگیرییە هەر وەک هاوسەرگیرییەکانی تر بە گوێرەی یاسا قەبووڵکراوە.
- پرسە. ساڵانە نزیکەی 2000 ئایسلەندی دەمرن. پرسەکە بۆ زۆربەی ئەوانەی کە دەمرن لە کەنیسە بەڕیوە دەچێت. بوونی قەشە لە کاتی ناشتن بەزۆر نییە.
- دوو جۆرى ناشتن هەيە: ناشتن و سووتانى لاشەى مردوو. لە ناشتندا، لەش لە سندووقێک دادەنرێت و پاشان لە گۆڕستان دەنێژرێت. ئەگەر لەش بسوتێنرێت، کووپەیەک کە داگری خۆڵەمێشی پاشماوەی سووتێنراوە لە گۆڕستان دەنێژرێت.
ئايين لە ئايسلەند
- ئايسلەند ئازاديى ئايينى هەيە. ئەمە بە واتای ئەمەیە کە هەموو خەڵکێک دەتوانن ئایینی خۆیان بەبێ ترس و ئازار و سزا بەڕیوە ببەن. ئەروەها ئەمە بە واتای ئەمەیە کە هەر کەس مافی ئەوەی هەیە کە سەبارەت بە ئایینی خۆی بڕیار بدات، یان لە هیچ ڕێکخراوەیەکی ئایینیدا ئەندام نەبێت.
- کەنیسەی نیشتمانی ئایسلەند گەورەترین ڕێکخراوەی ئایینی ئەم وڵاتەیە. کەنیسەی نیشتمانی ئايسلەند بەشێكە لە نەریتی لۆسەرى-ئينجيلى (Lutheran-Evangelical). گرنگی ئایین لە ژیانی خەڵکدا جیاوازە، بەڵام کەنیسە سەبارەت بە ئاهەنگەکانی وەکوو دین وەرگرتن، هاوسەرگیری، پرسە و ناشتن، و هەروەها پشووی کریسمەس بۆ زۆربەی خەڵک گرنگە.
- زۆرێک لە کۆمەڵگا گەورە و بچووکەکان لە ئایسلەند هەیە و کۆمەڵگا بەگشتی لە ئاست بۆچوونەکانی جیاوازی ئایینی و فەلسەفی خەڵک سنگ فراوانە.
- بەشیک لە باجیی خەڵک دەگاتە ڕێکخراوەکانی ئایینی شوێنی تۆماکردنیان. دەوڵەتی ئایسلەند مووچەی قەشەکانی کەنیسەی نیشتمانی ئایسلەند دەدات.
- کەنیسەی نیشتمانی هیچ کاریگەرییەکی نییە لە یاسادانان، بەڕێوەبردنی یاسا یان بەڕێوەبردنی فەرمانەکان لە ئایسلەند.