Menntun og hæfni

Skólakerfið á Íslandi - yfirlit

Leikskóli frá 1 eða 2 ára til 6 ára.
Grunnskóli frá 6-16 ára. Skólaskylda.
Framhaldsskóli frá 16-19 ára (og eldri). Unglingar á aldrinum 16-18 ára eiga rétt á að sækja framhaldsskóla.
Í framhaldsskóla lærir fólk til stúdentsprófs eða iðnnám.
Háskóli eða sérskólar.
Framhaldsfræðsla fyrir fullorðna.

Leikskóli

Leikskóli er fyrsta skólastigið. Flest börn á Íslandi fara í leikskóla á bilinu 1-2 ára en það er ekki skylda.
Leikskólar eru annaðhvort einkareknir eða reknir af sveitarfélögum.
Það þarf að sækja um pláss á leikskóla og stundum er biðlisti.
Börn sem hafa íslensku sem annað mál njóta forgangs.
Flest börn fara í leikskóla sem er í þeirra hverfi.
Leikskóli er ekki ókeypis. Foreldrar greiða hluta af kostnaðinum á móti sveitarfélögum. Það er afsláttur ef foreldrar eru með fleira en eitt barn á sama leikskóla.

Börn fá heitan mat í hádeginu. Þau fá líka ávexti, brauð og álegg yfir daginn.
Börn á aldrinum 1-3 ára leggja sig á daginn og fá dýnur, kodda og teppi.
Börnin fara út að leika sér á hverjum degi. Líka þótt það sé rigning eða snjór. Þau þurfa að eiga regngalla, stígvél, kuldagalla, kuldaskó, húfu og vettlinga.
Barnanna er gætt vel bæði úti og inni.
Útivera hressir og kætir og ef að börn eru vel klædd verður þeim ekki kalt.

Hvað gera börn á leikskólum?

Foreldrar eru boðaðir í foreldrasamtöl með leikskólakennara. Þá er farið yfir þroska barnsins og hvernig því gengur á leikskólanum.
Þroskapróf og próf í hljóðkerfisvitund eru lögð fyrir börn í leikskólum.
Börn með fötlun fá þjálfun og stuðning frá þroskaþjálfa eða sérkennara.
Starf á leikskólum byggir á aðalnámskrá leikskóla á grundvelli laga um það skólastig. Hver leikskóli gefur einnig út starfsáætlun. www.stjornarradid.is/verkefni/menntamal/namskrar/

Faglegt og fjölbreytt starf með börnum er unnið á leikskólum.
Börn af erlendum uppruna fá grunn og þjálfun í íslensku sem er nauðsynlegt fyrir gott upphaf á skólagöngu þeirra
Börn þjálfa margt á leikskóla:
- Markvisst er unnið með málörvun og málþroska þeirra.
- Þau þjálfa samvinnu og tillitssemi gagnvart hvert öðru.
- Þau verða sjálfstæðari.
- Þau eru betur undirbúin að hefja skólagöngu sína.

Grunnskóli – almennar upplýsingar

Það er 10 ára skólaskylda á Íslandi.
Börn byrja í skóla árið sem þau verða 6 ára. Þau byrja í fyrsta bekk.
Börn ljúka skólaskyldu árið sem þau verða 16 ára. Þá eru þau í 10. bekk.
Skólinn frá 1. – 10. bekkjar heitir grunnskóli.
Öll börn eiga rétt á að ganga í skóla og foreldrum ber skylda til, lögum samkvæmt, að láta börn sín mæta í skólann.
Foreldrar þurfa að sækja um frí fyrir börn sín og láta vita um veikindi.
Mennta- og menningarmálaráðuneytið gefur út aðalnámskrá grunnskóla á grundvelli laga um það skólastig. www.stjornarradid.is/verkefni/menntamal/namskrar/

Grunnskóli

Öll börn eiga rétt á einstaklingsmiðaðri kennslu og sérkennslu ef þau þurfa á því að halda.
Börn taka þátt í öllum námsgreinum, til dæmis taka bæði stelpur og strákar þátt í smíði, heimilisfræði, sundi og íþróttum.
Íþróttir eru kenndar öll grunnskólaárin. Börn taka sundpróf í 9. bekk.
Foreldrar mega ekki halda börnum heima þótt þeim (foreldrunum) mislíki einhverjar námsgreinar.
Öll börn færast sjálfkrafa upp um bekk á haustin eftir sumarfrí. Í því samhengi skiptir námsárangur í skólanum ekki máli.

Námsgreinar

Í lýðræðislegu þjóðfélagi þurfa íbúar landsins að hafa bæði almenna þekkingu og geta hugsað sjálfstætt.
Skólar bera ábyrgð á að veita börnum almenna menntun og þjálfa sjálfstæð vinnubrögð og gagnrýna hugsun.
Metið er eftir einstaklingum hvort þörf er á sértímum í íslensku sem öðru tungumáli eða stuðningi við almenna námið og gerðar eru aðlagaðar námsáætlanir í bóklegum greinum ef þess er þörf.
Einnig er hægt að sækja um að fá aðstoð við heimanám í skólum.
Námsþættir í skólum eru margir, til dæmis:
- Íslenska, lestur, skrift, erlend tungumál, stærðfræði, náttúrufræði, samfélagsfræði, kynfræðsla, lífsleikni, tölvufræði, íþróttir, handmennt, myndmennt, smíði, matreiðsla, tónmennt og sund.

Námsmat

Mat á námsárangri er sett inn í Mentor kerfið www.infomentor.is - Matskvarði:
- Framúrskarandi
- Hæfni náð
- Á góðri leið
- Þarfnast þjálfunar
- Hæfni ekki náð
Foreldrar eru hvattir til að fá góðar útskýringar á forsendum mats fyrir mismunandi námsgreinar hjá kennurum.
Framfarir eru metnar út frá hverjum einstaklingi fyrir sig og gott að hafa það í huga á samráðsfundum foreldra og kennara.
Stundum þurfa unglingar að taka undirbúningsáfanga í einhverjum námsgreinum þegar þeir hefja framhaldsskólanám, líka þótt þeir hafi lokið grunnskóla á Íslandi.